11
De Oranje-prins
Zonder het te willen toegeven heeft Máxima altijd geweten dat ze het troetelkind was van haar vader. Als enige van de kinderen Zorreguieta mocht zij in Coquis armen haar middagdutje doen, alle tegenwerpingen van María Pame ten spijt. ‘Verwen haar toch niet altijd zo,’ mopperde ze dan. ‘Als jij niet thuis bent, is er geen land meer met haar te bezeilen.’ Máxima was drie jaar oud en ging alleen zoet slapen als hij haar een verhaaltje kwam vertellen en bij haar bleef zitten tot ze in slaap viel. Met deze eerste dochter uit zijn tweede huwelijk voelde Coqui zich sterker verbonden dan met welk lid van zijn familie ook. Haar geboorte betekende ook voor Zorreguieta een maatschappelijk affront, zelfs voor de flexibele normen en waarden waarop hij zich graag laat voorstaan. Ze was de vrucht van een relatie die in Argentinië niet werd erkend en door de Kerk werd verworpen, maar Máxima was dé kans voor hem om de eventuele fouten te herstellen die hij had gemaakt in de opvoeding van zijn drie oudste dochters: María, Ángeles en Dolores. Coqui, altijd een toegewijde en liefdevolle vader, voelde zich eeuwig schuldig over de breuk met zijn eerste gezin toen de kinderen nog zo klein waren.
Máxima leek sprekend op hem. ‘Zij is mijn betere ik, gordita is veel intelligenter dan ik,’ beweerde haar vader, die trots toekeek als zijn dochter weer iets had bijgeleerd. Hun sterke band en wederzijdse respect gaven het meisje de zekerheid die ze in haar jeugd zo hard nodig had. De tantes uit Pergamino herinneren zich nog goed dat ze altijd over hem opschepte tegen haar nichtjes en neefjes, vooral als Coqui zijn gitaar erbij pakte. ‘Ik heb de liefste papa van de hele wereld,’ zei ze dan. En soms voegde ze er giechelend aan toe dat hij veel meer van haar was dan van mama. En dan knikte hij, met een toegeeflijke grijns op zijn gezicht. Zelfs in de puberteit liep de hechte band tussen vader en dochter amper averij op. Er was niemand die de kommer en kwel van die lastige leeftijd zo goed begreep als haar vader en hij was haar grootste bondgenoot in de ruzies en discussies met María Pame.
Ze vond nooit een vriendje dat zelfs maar in de schaduw van haar vader kon staan, iemand die alles in zich had wat zij in een man zocht, oftewel iemand als haar vader. Coqui deed ook weinig om te zorgen dat zijn dochter zich volledig durfde te geven in een relatie. Geen van de jongens die Máxima ooit mee naar huis bracht was in zijn ogen goed genoeg voor zijn dochter. ‘Jij verdient een man die je behandelt als een koningin,’ zei hij altijd als Máxima weer eens in tranen thuiskwam omdat het uit was met haar vriendje.
Het lijkt wel alsof de woorden van haar vader zo’n impact hadden dat zelfs het lot er niet onderuit kon. En toen Máxima niet wist hoe ze haar relatie met Dieter Zimmermann moest beëindigen, ook al zo’n mislukte relatie, verscheen Willem-Alexander Claus George Ferdinand, Prins der Nederlanden, prins van Oranje-Nassau, jonkheer Van Amsberg ten tonele, de prins die ze onbewust altijd had gezocht, de man die haar leven en dat van haar hele familie op zijn kop zou zetten.
==
Willem-Alexander – of Alex, zoals Máxima hem noemt – is geboren op 27 april 1967. Nederland vierde zijn komst met 101 saluutschoten en een hart vol hoop: voor het eerst in 116 jaar was er weer een mannelijke troonopvolger geboren. Samen met het hele volk hoopten zijn ouders dat hij zou uitgroeien tot een verantwoordelijke jongeman, die bereid was om de taak die voor hem lag op zich te nemen en zijn land toegewijd en trouw te dienen. Men heeft zich wel eens afgevraagd of de droom van Willem-Alexander op de troon ooit werkelijkheid zou worden, zeker voordat hij Máxima leerde kennen. Zijn ouders, koningin Beatrix en prins Claus, waren vastbesloten hem een zo normaal mogelijke opvoeding te geven en hem te laten opgroeien als een ‘gewoon’ kind. Het was goed bedoeld, maar op een bepaald moment werkte het averechts. Na de troonsbestijging van zijn moeder werd de dertienjarige Willem-Alexander onhandelbaar. Hij was woest op het leven dat het lot hem had beschoren. Hij had een broertje dood aan de pers en nam geen blad voor de mond; tijdens fotosessies was hij baldadig en het scheelde weinig of hij gedroeg zich ronduit beledigend tegen de verzamelde fotografen en journalisten. Beatrix had het veel te druk met landelijke aangelegenheden om hem in de hand te houden en Claus leed aan een zware depressie. De kroonprins miste kasteel Drakensteyn, waar hij was opgegroeid, en kon niet wennen aan zijn nieuwe leven op paleis Noordeinde. Er ging geen dag voorbij zonder ruzie of felle discussies. Dus toen hij zestien jaar oud was, besloot Beatrix hem naar kostschool te sturen en schreef ze hem in bij het Atlantic College in Wales. Ze dacht dat ze daar wel raad zouden weten met een ondeugend joch als hij en hoopte dat hij na twee jaar op een Engelse kostschool naar zijn vaderland zou terugkeren als een jongen van stavast. Willem-Alexander bleef echter maling hebben aan zijn toekomstige verplichtingen.
In een interview vanuit het internaat waar hij zijn middelbareschoolopleiding voltooide, verklaarde hij ronduit: ‘Ik wil eerst tijd om wat te leven en kijken hoe het allemaal in elkaar zit. Als ik mocht kiezen, dan zou ik meteen zeggen: broer, neem jij het maar over. Maar ik denk dat Friso het ook niet doet. Friso zegt ook altijd: “Je mag Alex wel in elkaar slaan, maar zorg dat hij niet doodgaat, want dan moet ik koning worden.”’
In die puberteitsjaren wilde hij maar van één ding koning zijn en dat was van het nachtleven. Zijn gedrag was een doorn in het oog voor de volwassenen om hem heen, maar helemaal onverwacht was het niet. Er zat een zekere logica in. Om zich te kunnen losmaken van zijn ouders, moest hij zich wel afzetten tegen het lot dat het leven hem had toebedeeld. Zelf zegt hij over die tijd: ‘Ik vond mezelf niet lastig. En mijn ouders vonden zichzelf niet lastig. Maar elkaar vonden we wel lastig.’
Op het Atlantic College maakte hij kennis met de eerste Zuid-Amerikaanse schoonheid die zijn hart zou breken, Josefina Larrabure. ‘Jose’, zoals Willem-Alexander haar noemde, was de dochter van een Peruaanse bankier met wie hij volgens de geruchten zijn eerste seksuele ervaring had. Zij was de eerste van een lange reeks vriendinnen met wie hij werd gesignaleerd voordat hij de moeder van zijn kinderen zou ontmoeten. De belangrijkste dames op deze lijst zijn onder anderen Paulette Schröder, de dochter van Martinair-eigenaar Martin Schröder, fotomodel Frederique van der Wal, die hij verliet omdat ze zo saai was, schaatster Yvonne van Gennip, Yolande Adriaansens, in die periode studente communicatiewetenschappen, en natuurlijk Emily Bremers, die hij leerde kennen tijdens een klm-vlucht waarbij hij optrad als copiloot. Zij werkte in deeltijd voor de klm om haar studie rechten te bekostigen. Ze had niet verwacht dat de prins zo’n aardige vent was. Het Nederlandse volk wist niets van haar bestaan, tot de prins betrokken raakte bij een ongeval op de Duitse autobaan. Hij bleek samen met Emily op weg te zijn naar een skivakantie. Ze bleven beiden ongedeerd, maar vanaf dat moment was hun relatie bekend.
Hoewel het Nederlandse volk Emily in de armen had gesloten, gold dat zeer zeker niet voor de koningin. Haar vader was tandarts en ‘om economische redenen’ naar België verhuisd, wat zo goed als betekent dat hij de Nederlandse belasting ontdook. Dat was voldoende ‘verraad’ voor Beatrix om zijn dochter op de zwarte lijst te zetten. Het schijnt dat Emily er niet langer tegen kon om de schimpscheuten van de moeder van haar vriend aan te horen en dat de koningin een grote rol heeft gespeeld in de breuk tussen Emily en Willem-Alexander.
Zonder een traan te laten, ging ze enkele weken daarna een relatie aan met een goede vriend van de prins, Floris baron Van Hövell, die overigens tot begin 2008 werkzaam was op de Nederlandse ambassade in Argentinië. Het was een knipperlichtrelatie en de media speculeerden dat het bedoeld was als afleidingsmanoeuvre voor Beatrix, opdat Willem-Alexander en zij rustig met elkaar konden omgaan zonder commentaar van zijn moeder. Hoe het ook zij, mettertijd legde de prins zich erbij neer dat het weinig zin had om te proberen Beatrix te slim af te zijn en besloot hij dat Emily en hij voortaan slechts vrienden zouden zijn. Uiteindelijk was hij degene die haar voorstelde aan zijn goede vriend jonkheer Rhoderick van der Wijck, met wie Emily niet lang daarna in het huwelijk zou treden.
Toen Máxima haar intrede in zijn leven deed, leidde de hechte band tussen Emily en Willem-Alexander opnieuw tot spanningen en geruchten. In een van de Nederlandse kranten werd ze zelfs vergeleken met Camilla Parker Bowles, de huidige echtgenote van prins Charles van Engeland, met wie hij jarenlang een clandestiene relatie onderhield waar zelfs zijn huwelijk met Lady Di geen einde aan maakte. Máxima was niet wat je noemt blij met deze vergelijking in de media, al betrof het dan een sensatiekrant. Ze had een sterk vermoeden dat er veel voor haar verborgen werd gehouden wat betreft de relatie tussen Emily en Willem-Alexander. Ze heeft haar van meet af aan gewantrouwd. Ze vond haar net iets te aardig doen, net iets te attent voor haar... alsof ze haar uiterste best deed om te verbergen dat zij en Willem-Alexander elkaar stiekem nog steeds zagen. Het bleef maar door haar hoofd spoken dat die twee met elkaar hadden geslapen en zich misschien nog altijd tot elkaar aangetrokken voelden.
Het is een trekje dat alleen haar allerbeste vriendinnen van haar kennen, hoewel de prins het inmiddels ook wel zal weten: Máxima is verschrikkelijk jaloers. Ze probeert die gevoelens wel te onderdrukken, maar aan de andere kant vertrouwt ze blind op haar vrouwelijke intuïtie, wat ze soms misschien beter niet kan doen. Máxima gelooft heilig in het credo: ‘Waar rook is, is vuur.’ Ze kon zich niet eens troosten met de gedachte dat haar geliefde Emily had gedumpt, want Emily was degene die de relatie had beëindigd. Anders waren ze misschien nooit uit elkaar gegaan, bedacht ze wrang. Het was een ondraaglijke situatie. Hoe graag ze zichzelf ook wilde beschouwen als een open, moderne vrouw van de wereld, ze kreeg het niet voor elkaar om aan dezelfde tafel te zitten als de vrouw die tot voor kort zo belangrijk was geweest voor de man die nu de hare was. Ook het feit dat ze zo ver weg zat hielp niet om haar jaloeziegevoelens te verlichten, want tenslotte gaf juist dat hem alle gelegenheid van de wereld om haar ontrouw te zijn.
Terwijl zij in Brussel zat om Nederlands te leren, maakte de pers uitgebreid melding van een avond waarop Willem-Alexander weer eens gespot was met zijn Emily. Keer op keer wisten de paparazzi foto’s te maken van de prins en zijn oude vlam. Máxima wist niets van deze afspraak af en moest het in de bladen lezen. Willem-Alexander kon het allemaal uitleggen: hij had de hele dag al zin gehad in chinees, en omdat Emily nu eenmaal ook dol is op chinees, had hij een etentje belegd met vrienden. Volgens ingewijden ging het inderdaad om een onschuldig genoegen, waarin loempia’s, tjap tjoy en foe yong hai de hoofdrol speelden. Máxima was echter woedend dat hij het etentje voor haar geheim had gehouden en slingerde hem allerlei verwijten naar zijn hoofd. Willem-Alexander zwoer echter bij hoog en bij laag dat er niets was gebeurd, dat ze alleen maar met een stel vrienden hadden gegeten.
Op de lange duur zat er voor Máxima niets anders op dan zich neer te leggen bij de alom aanwezige Emily, die niet weg te denken was uit het sociale leven van haar prins. Ze veranderde van strategie en besloot haar in haar eigen besloten kringetje toe te laten. Tegenwoordig bespreken ze zelfs hun huwelijkse beslommeringen met elkaar.
In 2004 voelde Máxima zich opnieuw publiekelijk in haar hemd gezet. Terwijl zij met de negen maanden oude Amalia op weg was naar Buenos Aires voor de verjaardag van haar moeder, vloog haar echtgenoot naar Athene voor de Olympische Spelen. De ruzie was thuis in Wassenaar al begonnen: Máxima wilde dat Willem-Alexander meeging naar Buenos Aires. Haar instinct had de oude gevoelens van jaloezie gewekt, misschien omdat ze nog steeds niet honderd procent zichzelf was na de bevalling en het kraambed. Ze vond het geen prettig idee dat hij alleen in Athene zou zitten, omringd door sportieve, mooie vrouwen voor wie hij altijd een zwak had gehad. De prins begon langzaam te wennen aan zijn nieuwe rol als vader, maar vond dat hij ook ditmaal niet mocht ontbreken op de Olympische Spelen. ‘Max, ik moet ernaartoe, ik ben lid van het Internationaal Olympisch Comité,’ pleitte hij om een eind aan de discussie te maken. Daar kon Máxima weinig tegen inbrengen en ze zag hem met lede ogen naar het zonnige Griekenland vertrekken.
De koningin deelde de zorgen van haar schoondochter. Voordat haar zoon naar Griekenland vertrok, drukte ze hem op het hart zich niet zo te misdragen als in 1996, tijdens de Olympische Spelen in Atlanta, waar hij zoveel dronk om de overwinning van het Nederlandse dameshockeyteam te vieren dat hij naar zijn hotel geholpen moest worden. Ook bij de Spelen van 2004 was hij weer opvallend aanwezig en dan vooral in gezelschap van zwemster Inge de Bruijn. Willem-Alexander had de eer om de mooie, eenendertigjarige zwemkampioene een van de bronzen medailles die ze had gewonnen om te hangen. De foto’s van die twee zijn de hele wereld over gegaan: zij hing om zijn hals en hij trok haar stevig tegen zich aan, met een brede glimlach op zijn gezicht. Het zag eruit als de hechte relatie tussen trainer en pupil. Inky, zoals ze werd genoemd, was door het dolle heen en stak dat niet onder stoelen of banken. De mensen die haar goed kennen weten dat ze zowel een goede zwemster is als een onverbeterlijke flirt, en ze stond bekend om haar relaties met beroemde mannen. Vier jaar daarvoor, tijdens de Olympische Spelen in Sydney, had ze het onmogelijke bereikt door vier medailles te winnen én zich te laten fotograferen met koning Juan Carlos van Spanje en de Duitse tennisster Boris Becker.
Ver weg van de opwinding van de Olympische Spelen wandelde Máxima met de kleine Catharina-Amalia door het park van de countryclub Los Pingüinos. Haar gezicht stond op onweer en het lijdt geen twijfel of ze had de foto’s die in de Nederlandse kranten waren verschenen gezien. Iedereen had het over de innige omhelzing van Inky en de prins. Op de Nederlandse televisie maakte een dubbelgangster van de prinses een parodie op de gebeurtenissen. Willem-Alexander had geen idee hoe hij dit nu weer moest uitleggen aan zijn woedende vrouw.
Inky werd steeds populairder in Nederland. Ze deed mee aan het programma Dancing with the stars en werd gepersifleerd in een sketch waarin koningin Beatrix en Inge elkaar per ongeluk tegenkomen in een kledingzaak en waarbij de koningin Inge met haar tasje woedend te lijf gaat. Maar voorafgaande aan de Olympische Spelen in Beijing, adviseerde de rvd Inky voor de zekerheid om bij de prins uit de buurt te blijven. Máxima ging overigens mee naar China en ze verloor de prins geen seconde uit het oog.
De koningin is ervan overtuigd dat de troon in goede handen is met Máxima aan de zijde van haar zoon, en zo denkt vrijwel iedereen erover die het paar samen heeft gezien. Hoewel het wel eens lijkt of Máxima de broek aanheeft, zijn ze aan elkaar gewaagd en is hun relatie gebaseerd op gelijkwaardigheid. Zij leest zijn toespraken door, houdt toezicht op zijn officiële verplichtingen, geeft hem lik op stuk, wat niemand anders kan doen behalve zij en de koningin, en ze kiest zijn kleding. Al kan ze niet altijd voorkomen dat Willem-Alexander haar te vlug af is en in een van zijn rode of oranje broeken het huis uit wandelt.
‘Het is mijn belangrijkste taak om mijn man te steunen,’ verklaart ze. En dat niet alleen; sinds zij in zijn leven is gekomen is ze er ook in geslaagd het vertrouwen van het Nederlandse volk in Willem-Alexander als hun toekomstige koning geheel te herstellen. Af en toe stelt ze hem teleur. Tijdens het Wereld Economisch Forum te Davos in 2007 zette Máxima haar echtgenoot voor schut door tegen de president van Afghanistan te zeggen dat er op milieugebied nog een zware taak voor hen lag, met name op het gebied van het water. ‘Mijn vader is werkzaam in de agrarische sector en hij zegt altijd dat Willem-Alexander zich meer met het onderwerp moet bezighouden,’ zei ze tegen het Afghaanse staatshoofd. Dat was een knots van een uitglijder: Willem-Alexander heeft waterbeheer tot een van zijn hoofdtaken gemaakt. Hij is sinds 1998 beschermheer van het Global Water Partnership en sinds 2004 voorzitter van de Adviescommissie Water.
Het leverde Máxima een berisping op van haar adviseurs en ze kreeg het dringende verzoek zich te onthouden van verder commentaar. De prins liet zich er niet door uit het veld slaan. In zijn ogen kan ze geen kwaad doen. Hij is er rotsvast van overtuigd dat dankzij Máxima’s intelligentie en intuïtie de altijd turbulente relatie tussen hem en zijn moeder in rustig vaarwater is gekomen. En dat geldt zeker voor zijn imago. De Argentijnse familie van de prinses, die uitgebreide barbecues organiseert als het paar de countryclub Los Pingüinos in Buenos Aires aandoet, zijn telkens weer verbaasd over twee punten: de trouw van de prins aan zijn halve maatje wodka bij het natafelen en zijn diepe liefde voor Máxima: ‘Ze zijn nog net zo verliefd als in het begin,’ zegt een goede vriendin lachend.